Δεν χρειάζεται να είναι κανείς μάντης για να προβλέψει οτι το θέμα του κέντρου της Αθήνας και πιό συγκεκριμένα των αλλοδαπών στο κέντρο της Αθήνας, θα αποτελέσει το κορυφαίο πεδίο συζητήσεων και αντιπαραθέσεων κατά την προεκλογική εκστρατεία για το Δήμο της πρωτεύουσας, αλλά και κατά την περίοδο που θα ακολουθήσει τις εκλογές. Εύκολα μπορεί επίσης να προβλέψει κανείς οτι η έκθεση με θέμα “Εκτιμήσεις του Συνηγόρου του Πολίτη για το ιστορικό εμπορικό κέντρο Αθηνών” (www.synigoros.gr), θα είναι ένα ντοκουμέντο το οποίο θα βρεθεί στο επίκεντρο αυτών των συζητήσεων, καθώς προέρχεται από μια ανεξάρτητη αρχή με αναμφισβήτητο κύρος και ενεργό παρουσία στον τομέα της υπεράσπισης των δικαιωμάτων ελλήνων και αλλοδαπών πολιτών.
Δυστυχώς όμως η έκθεση αυτή περιέχει σοβαρές παραλήψεις ως προς την έκταση και το βάθος της ανάλυσης του φαινομένου της συγκέντρωσης αλλοδαπών στο κέντρο της Αθήνας, από τις εξής απόψεις:
1) Θα έπρεπε να αναδειχθεί οτι η μετακίνηση αλλοδαπών προς την Ελλάδα είναι όλο και περισσότερο το αποτέλεσμα της διόγκωσης προσφυγικών ρευμάτων από τις χώρες του Νότου προς την Ευρώπη, που οφείλεται σε οξυμένα προβλήματα πολιτικά, διατροφικά και κλιματικά. Και για τις τρεις αυτές αιτίες των μετακινήσεων πληθυσμών έχει αναγνωριστεί από τους διεθνείς οργανισμούς η ανάγκη να υπάρξει μεταφορά πόρων προς τις χώρες του Νότου, για την καταπολέμηση της απόλυτης φτώχειας και της πείνας, αλλά για την υποστήριξη της αντιμετώπισης και σε αυτές τις χώρες των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. Αυτό είναι το πλαίσιο στο οποίο πρέπει να συζητηθεί η συμπεριφορά του ελληνικού κράτους απέναντι σε άτομα που δεν έχουν “νομιμοποιητικά έγγραφα” και δεν μπορούν να διεκδικήσουν την ιδιότητα του πρόσφυγα με την παραδοσιακή έννοια. Η υποδοχή αυτών των ανθρώπων δεν είναι μόνο συνάρτηση “ανθρωπιστικών λόγων”. Δεν είναι δυνατόν να αναγνωρίζεται η ανάγκη της στήριξης των χωρών του Νότου από τη μία μεριά, και από την άλλη να μην υποστηρίζονται οι πρόσφυγες που καταφεύγουν στο Βορρά, όταν οι πλούσιες χώρες στις οποίες ανήκει και η Ελλάδα δεν υλοποιούν τις υποσχέσεις τους. Πρέπει επομένως να αμφισβητηθεί η άποψη ότι “η επιλογή του νομοθέτη είναι σαφής και απαιτεί την απομάκρυνσή τους από τη χώρα”. Σήμερα αναπτύσσεται σε παγκόσμιο επίπεδο – αν και με αργά βήματα - μια κουλτούρα της αλληλεγγύης, η οποία αναγνωρίζει ότι έχουμε να κάνουμε με πληθυσμούς προσφύγων, και ότι οι ευθύνες και οι υποχρεώσεις των πλουσίων χωρών είναι ανάλογες με τις ανάγκες αυτών των ανθρώπων.
2) Η έκθεση συνδέει παραδόξως και με αποκλειστικό τρόπο την ανάπτυξη της εγκληματικότητας στο κέντρο της Αθήνας με τη συγκέντρωση αλλοδαπών χωρίς πόρους και χωρίς χαρτιά. Παρουσιάζει τα εκτεταμένα εμπόρια ναρκωτικών και δίκτυα πορνείας ως την μετεξέλιξη της μικρο-εγκληματικότητας των φτωχών αλλοδαπών. Είναι προφανές οτι ούτε τα μεν ούτε τα δε περίμεναν την άφιξη αλλοδαπών για να αναπτυχθούν στο κέντρο της Αθήνας. Και αποκλείεται να είναι η Αθήνα η μόνη πόλη στο κόσμο όπου πάμπτωχοι αφρικανοί εγκαθιστούν σε χρόνο ρεκόρ δίκτυα εμπορίας ναρκωτικών, χωρίς να αποτελούν προέκταση και να είναι υπό τον έλεγχο ήδη υπαρκτών εγχώριων δικτύων. Η καταπολέμηση της εγκληματικότητας αφορά μόνο τα τελικά της στάδια;
3) Ασκείται κριτική στην “ανεπαρκή και πλημμελή παρέμβαση του κράτους”, και αναφέρεται η “αμηχανία της διοίκησης αλλά και του νομοθέτη” απέναντι στο φαινόμενο της παρουσίας αυξανόμενου αριθμού αλλοδαπών χωρίς χαρτιά στο κέντρο της πρωτεύουσας, καθώς και απέναντι στην εκτεταμένη χρήση ναρκωτικών. Γίνονται προτάσεις για την καλύτερη “υποδοχή των αιτούντων άσυλο αλλοδαπών”, για τη νομοθετική πρόβλεψη “ειδικού καθεστώτος παραμονής για τους μη απελάσιμους αλλοδαπούς” (σύμφωνα με τη διατύπωση του Συνηγόρου), και για την “προστασία των θυμάτων εμπορίας ανθρώπων”, αλλά δεν εξετάζονται θέματα όπως η ευθύνη της τοπικής αυτοδιοίκησης σχετικά με τις συνθήκες φιλοξενίας των αλλοδαπών, ή οι ευθύνες κράτους, τοπικής αυτοδιοίκησης και αστυνομίας σε σχέση με την έλλειψη ουσιαστικής φροντίδας των τοξικοεξαρτημένων ατόμων.
Παρά την ειλικρινή προσπάθειά της να προωθήσει τη βελτίωση της νομοθεσίας στα θέματα που αναφέρθηκαν στην προηγούμενη παράγραφο, η έκθεση του Συνήγορου του Πολίτη κινδυνεύει να δώσει επιχειρήματα σε κατασταλτικές πολιτικές και στην πολιτική των απελάσεων. Η εξέλιξη των τελευταίων ετών στο κέντρο της Αθήνας, δεν αποδεικνύει παρά το πώς φτωχοί και απροστάτευτοι πληθυσμοί “αξιοποιούνται” από την ήδη υπαρκτή και προστατευμένη εγκληματικότητα - από τους ιδιοκτήτες διαμερισμάτων που τα νοικιάζουν σε δεκάδες άτομα ως τους εμπόρους ναρκωτικών - για να αυξήσουν το τζίρο και να τροφοδοτήσουν τα δίκτυα της διαφθοράς.
Απέναντι σε αυτή την πραγματικότητα δεν υπάρχει άλλη οδός από την προστασία και φροντίδα των αλλοδαπών (ειδικά στον τομέα της φιλοξενίας), για να σταματήσει η υποβάθμιση των περιοχών όπου κατοικούν και για να απεμπλακούν από παραβατικές ή εγκληματικές δραστηριότητες. Σε συνδυασμό φυσικά με τις ειδικές παρεμβάσεις που αφορούν τα θύματα εμπορίας ανθρώπων και τους τοξικοεξαρτημένους. Η εγκληματικότητα ανησυχεί τους πολίτες, αλλά δεν πρόκειται να εξαλειφθεί ούτε με τις απελάσεις ούτε με την καταστολή. Γιατί οι απελάσεις αφορούν πάντα τους πλέον ανίσχυρους, αυτούς που δεν έχουν τη δυνατότητα να εμπλακούν σε τέτοια δίκτυα, αλλά κυρίως γιατί η καταστολή είναι επιλεκτική και ευκαιριακή, καθώς βρίσκει τον τρόπο να συνυπάρχει με την άσκηση των εγκληματικών δραστηριοτήτων.
Άν ο Συνήγορος του Πολίτη συνεχίσει να συντάσσει εκθέσεις για παρόμοια θέματα είναι αναγκαίο να υπερβεί τη μέθοδο των τρεχουσών παρεμβασεών του, που καταγράφουν τις διαμαρτυρίες των πολιτών και παρουσιάζουν την ισχύουσα νομοθεσία, προτείνοντας την εφαρμογή της, ή την βελτίωσή της. Απαιτείται πλέον μια ευρύτερη και σε βάθος διεπιστημονική προσέγγιση που δεν εξετάζει μόνο τα υπάρχοντα νομοθετικά πλαίσια και τις ορατές συμπεριφορές αρχών και κοινωνικών ομάδων, αλλά επεκτείνεται στην αναζήτηση άτυπων ή άρρητων πρακτικών που συμπληρώνουν την περίπλοκη πραγματικότητα της εγκληματικότητας στο κέντρο μιας πρωτεύουσας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου