Οι προβλέψεις για την οικονομία και τη δημοσιονομική διαχείριση που περιλαμβάνονται στο προσχέδιο του Προϋπολογισμού για το 2011, δεν μπορεί να θεωρηθούν ασφαλείς. Η εκτίμηση οτι η οικονομία θα ακολουθήσει μια πτωτική εξέλιξη μικρότερη του 2010 με μείωση του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ) κατά 2,6%, βασίζεται αποκλειστικά σε μια αισιόδοξη πρόβλεψη για την αύξηση των εξαγωγών κατά 6,1% (έναντι 1,3% το 2010) καθώς όλα τα υπόλοιπα μεγέθη συνεχίζουν να πέφτουν όπως και τον προηγούμενο χρόνο. Παράλληλα η αύξηση των εσόδων που εξαρτάται από την έμμεση φορολογία (καθώς η άμεση φορολογία μειώνεται), δηλαδή σε μεγάλο βαθμό από τον ΦΠΑ, δεν είναι σίγουρο οτι θα επιβεβαιώσει τις προβλέψεις, διότι η επιδείνωση της ύφεσης θα ενισχύσει την αντίσταση στους εισπρακτικούς μηχανισμούς. Αν οι παρατηρήσεις αυτές είναι σωστές, οδηγούμαστε σε μια εντονότερη ύφεση το 2011 και σε δυσκολίες ανταπόκρισης στις προβλέψεις για τα δημόσια οικονομικά, επομένως σε νέες περικοπές.
Για άλλη μια φορά πρέπει να αναδειχθεί οτι η μεγάλη πιθανότητα να οδηγηθεί η οικονομία σε μια παρατεταμένη ύφεση, οφείλεται στην πεισματική άρνηση της κυβέρνησης, αλλά και της αξιωματικής αντιπολίτευσης να εφαρμόσει μια πολιτική αναδιανομής του εισοδήματος μέσω κυρίως της αύξησης της φορολογίας εισοδήματος. Τη στιγμή που η ανεργία αναμένεται να ξεπεράσει το ένα εκατομύριο, ενώ η αποδιοργάνωση της αγοράς εργασίας μειώνει τις αμοιβές της μεγάλης μάζας των χαμηλόμισθων, τα δύο μεγάλα κόμματα δίνουν, το καθένα με τον τρόπο του, μια μάχη για να μη αυξηθεί η φορολογία των ανώτερων εισοδημάτων. Για το 2011 προβλέπεται οτι η φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων θα παραμείνει στάσιμη, στο 4,6% του ΑΕΠ, όταν είναι δυνατόν να υπερδιπλασιαστεί και να φθάσει το 10% του ΑΕΠ, μόνο και μόνο με τη φορολογία των εισοδημάτων που σήμερα δεν φορολογούνται.
Αυτή η αύξηση των εσόδων του δημοσίου (κατά 12 δισ. περίπου) θα μπορούσε να αφιερωθεί - χωρίς να αλλάξουν τα μεγέθη που αφορούν την εξυπηρέτηση του χρέους για το 2011 - σε δημόσιες επενδύσεις και κοινωνικές δαπάνες. Ενώ κατά τον προϋπολογισμό οι δημόσιες επενδύσεις θα μειωθούν το 2011 και θα αντιστοιχούν σε 3,7% του ΑΕΠ, θα μπορούσαν να φθάσουν το 6%, ενισχύοντας την οικονομική δραστηριότητα και την απασχόληση. Τα υπόλοιπα 6 δισ. θα μπορούσαν να κατανεμηθούν ανάμεσα σε κοινωνικές δαπάνες, όπως η αύξηση του προσωπικού των νοσοκομείων, ή η προστασία των ανέργων. Η μισθοδοσία των νοσοκομείων θα είναι το 2011 2,3 δισ Ευρώ. Τα επιδόματα ανεργίας για 200.000 ανέργους είναι περίπου 1,2 δισ.
Μια τέτοια επιλογή θα μείωνε φυσικά την κατανάλωση των ανώτερων εισοδηματικών κατηγοριών. Η άποψη οτι θα μείωνε τις επενδύσεις είναι ένας νεοφιλελεύθερος μύθος, διότι αυτές οι κοινωνικές κατηγορίες δεν καταναλώνουν ο,τι παράγουν, αλλά παράγουν αντίθετα ο,τι καταναλώνουν οι εισοδηματικές κατηγορίες των οποίων η κατανάλωση θα ενισχυθεί.
Η αναδιανομή εισοδήματος μέσω της φορολογίας μπορεί να συνδυαστεί με ανατροπή της εισοδηματικής πολιτικής. Το Μνημόνιο βασίζεται στην άποψη οτι η κατάρρευση των αμοιβών της εργασίας (η εσωτερική υποτίμηση) θα αυξήσει την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας, και θα περιορίσει το εξωτερικό έλλειμμα. Αλλά η αναβάθμιση του παραγωγικού ιστού δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί σε συνθήκες μονιμοποιημένης ύφεσης. Χρειάζεται αντίθετα να έχουμε μια οικονομία που αξιοποιεί το παραγωγικό της δυναμικό, και εφαρμόζει πολιτικές σε κλαδικό και περιφερειακό επίπεδο για την επέκταση της παραγωγικής δραστηριότητας και τη βελτίωση της ποιότητάς της. Και η ανατροπή της λογικής της εσωτερικής υποτίμησης δεν επηρεάζει αρνητικά το δημόσιο έλλειμμα, αντίθετα ενισχύει τα δημόσια οικονομικά καθώς οδηγεί στην έξοδο από την ύφεση.
Υπάρχει εναλλακτικό σενάριο για την οικονομία ακόμα κι αν δεν είναι άμεσα δυνατή η περικοπή του δημοσίου χρέους. Σε τελευταία ανάλυση, το ερώτημα είναι κατά πόσο μπορεί να μεταβληθεί ο συσχετισμός δυνάμεων στο εσωτερικό μέτωπο πρός όφελος του κόσμου της εργασίας. Κατά πόσο δηλαδή μπορεί να αναπτυχθούν κοινωνικοί αγώνες ή όχι. Από αυτό θα κριθεί τόσο η υλοποίηση βασικών ανατροπών σε σχέση με το Πρόγραμμα Οικονομικής Πολιτικής του Μνημονίου, όσο και η αξιοποίηση αυτών των ανατροπών για τη στροφή της οικονομίας προς την ικανοποίηση των κοινωνικών και αναπτυξιακών αναγκών. Και θα εξαρτηθεί επίσης η δυνατότητα συμμετοχής στο ευρωπαϊκό και διεθνές μέτωπο για την περικοπή του δημοσίου χρέους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου