Η διαπίστωση στην πράξη της ανάγκης να ανασυγκροτηθούν τα κοινωνικά κινήματα που στοχεύουν στην οικοδόμηση νέων θεσμών αλληλεγγύης, κοινωνικής δικαιοσύνης και βιώσιμης ανάπτυξης, οδηγεί στην προσπάθεια κατανόησης όχι μόνο των αλλαγών που πραγματοποιούνται σε βάρος του παλαιού θεσμικού πλαισίου προστασίας των κοινωνικών και εργατικών δικαιωμάτων, αλλά και των κοινωνικών συμμαχιών που υποστηρίζουν αυτές τις αλλαγές. Στην καρδιά της στρατηγικής που εφαρμόζει στην Ευρώπη κατά την τρέχουσα περίοδο το χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο, βρίσκεται η μετατροπή ενός θεσμικού πλαισίου κοινωνικής διαπραγμάτευσης ευρείας αποδοχής, σε ένα καθεστώς που στηρίζεται σε μια επιθετική κατά της εργασίας κοινωνική συμμαχία.
Όπως δείχνει η υλοποίηση του νέου Μνημονίου στην Ελλάδα, οι μισθωτοί βρίσκονται πλέον αντιμέτωποι με την κοινωνική και οικονομική περιθωριοποίηση, με τη ραγδαία επέκταση του προβλήματος της επιβίωσης, και ταυτοχρόνως με την ανάγκη να παλέψουν για την κάλυψη των άμεσων αναγκών τους, για την αναδημιουργία θεσμών αλληλεγγύης και εξασφάλισης κοινωνικών υπηρεσιών και για την υποστήριξη νέων επιλογών σε ότι αφορά τις οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές ισορροπίες. Είναι πλέον κοινός τόπος οτι εξαφανίζεται έτσι το θεσμικό πλαίσιο που χαρακτήριζε το κράτος πρόνοιας και τον φορντικό καπιταλισμό εν γένει, αλλά δεν είναι παρά σε μικρό βαθμό αποδεκτό οτι σε αυτές τις συνθήκες χρειάζεται να κινητοποιηθούν οι μισθωτοί προς όλες τις παραπάνω κατευθύνσεις, με νέους στόχους και νέες μεθόδους.
Η κινητοποίηση για τη διατήρηση της απασχόλησης σε επιχειρήσεις που απειλούν να κλείσουν ή να μετεγκατασταθούν, με την άμεση παρέμβαση των εργαζομένων σε οτι αφορά τη διαχείρισή τους, και η δημιουργία από μισθωτούς συνεταιριστικών επιχειρήσεων στην παραγωγή αγαθών ή τις υπηρεσίες, αποτελούν δράσεις που εντάσσονται στην παράδοση του ευρωπαϊκού και ελληνικού εργατικού κινήματος. Η δημιουργία νέου τύπου κοινωνικών συμμαχιών, σε τοπικό ή ευρύτερο επίπεδο, για την εξασφάλιση των αναγκαίων προϊόντων για τον πληθυσμό, καθώς και η χρησιμοποίηση αλληλέγγυων και δημοκρατικών μεθόδων για τη λήψη των σχετικών αποφάσεων, είναι μια επιλογή που βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη σε πολλές περιοχές. Σε εξέλιξη βρίσκεται επίσης η δημιουργία κέντρων προσφοράς κοινωνικών υπηρεσιών μέσω μεμονωμένων πρωτοβουλιών.
Στο δημόσιο τομέα και σε μεγάλες ιδιωτικές επιχειρήσεις όπου συνεχίζουν να υπάρχουν οργανωμένες συνδικαλιστικές δυνάμεις, είναι εμφανές οτι δεν αρκούν οι διαμαρτυρίες κατά των περικοπών δαπανών, των μισθολογικών υποβαθμίσεων και των απολύσεων. Χρειάζονται διεκδικήσεις, αλλά και πρωτοβουλίες σε ότι αφορά την προσφορά και την ποιότητα αγαθών και υπηρεσιών, που θα επιτρέψουν τη συνάντηση των κινητοποιημένων μισθωτών με τις ανάγκες και άλλων κοινωνικών κατηγοριών. Με εμφανή στόχο την οικοδόμηση μορφών επεξεργασίας πολιτικών και ελέγχου της λειτουργίας επιχειρήσεων και υπηρεσιών, που να βασίζονται στις αρχές της αλληλεγγύης και της δημοκρατίας. Έτσι είναι δυνατόν να αντικατασταθεί το παλαιό θεσμικό πλαίσιο που σήμερα αποδομείται και εκφυλίζεται.
Μέσα απο αυτές τις κατευθύνσεις ανασυγκρότησης του εργατικού κινήματος και ανατροπής των κοινωνικών συμμαχιών που σήμερα παραμερίζουν και εξαθλιώνουν τους μισθωτούς, τους ανέργους και τους φτωχούς ανεξάρτητους παραγωγούς, είναι δυνατόν να αποκτήσουν ευρεία απήχηση και απτά χαρακτηριστικά, ευρύτεροι αναγκαίοι στόχοι των κοινωνικών κινημάτων. Πρίν απ’ολα ο στόχος της αναδιανομής του εισοδήματος μέσω ενός φορολογικού συστήματος που δεν είναι μόνο δικαιότερο, αλλά και είναι επίσης ικανό να συγκεντρώνει πόρους για την κάλυψη αναγνωρισμένων κοινωνικών και επενδυτικών αναγκών. Επίσης ο στόχος της παραγωγής και προσφοράς των αναγκαίων δημόσιων αγαθών, καθώς και της δημιουργίας των δημοκρατικών θεσμικών διαδικασιών μέσω των οποίων διαμορφώνονται και αποφασίζονται οι σχετικές επιλογές. Ο στόχος της επεξεργασίας και υλοποίησης δημόσιων αναπτυξιακών πολιτικών κατά περιφέρειες και κατά κλάδους της οικονομίας. Αλλά και ο στόχος της αναδιαπραγμάτευσης των σχέσεων της χώρας με το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα, μέσω της διαγραφής μεγάλου μέρους του δημοσίου χρέους, της σύναψης αναπτυξιακού δανείου και της κρατικοποίησης του ελληνικού τραπεζικού συστήματος.
Είναι προφανές οτι βρισκόμαστε σε μια φάση κατά την οποία η ανατροπή των κοινωνικών συμμαχιών που επιδιώκει να επιβάλει το χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο δεν έχει ολοκληρωθεί. Η δυσκολίες που αντιμετωπίζει η Νέα Δημοκρατία για να αποτελέσει τον εκφραστή της νέας κυρίαρχης κοινωνικής συμμαχίας (ως το κόμμα των εργοδοτών και των νοικοκυραίων) είναι χαρακτηριστική αυτής της εκκρεμότητας, όπως και όλη η συζήτηση για τη σκοπιμότητα των εκλογών. Το ζητούμενο είναι προφανώς η πλήρης υποχώρηση του εργατικού κινήματος και των κοινωνικών κινημάτων, που αποτελεί - όπως και το 1944 μπορούμε να πούμε - την προϋπόθεση για τη σταθεροποίηση της νέας κυρίαρχης συμμαχίας. Αλλά όπως και το 44, η διέξοδος δεν βρίσκεται στην ιδεολογική αντιπαράθεση με τους υπηρέτες του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου, αλλά στην κοινωνική και δημοκρατική ανασυγκρότηση μιας συμμαχίας των ανθρώπων της μισθωτής εργασίας και της εργασίας ευρύτερα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου