Τάξη, συνείδηση, γνώση

Η Αριστερά, τα αριστερά κόμματα, αναπτύχθηκαν και διαμορφώθηκαν μέσα από τον 19ο αιώνα, ως κόμματα που εξέφραζαν την εργατική τάξη, το κόσμο της μισθωτής εργασίας, ως κόμματα που διαμόρφωναν τις πολιτικές τους με βάση δύο επιρροές: αφενός την οργανωτική και κοινωνική συγκρότηση της εργατικής τάξης και την ανάδειξη μιας δικής της ταξικής συνείδησης, και αφετέρου την ανάπτυξη μιας θεωρίας της ταξικής κινητοποίησης και δράσης, όπου κυριάρχησε η μαρξιστική ανάλυση και προγραμματική επεξεργασία. Η ταξική συνείδηση, δεν σήμαινε αναγκαστικά την ύπαρξη ενός σχεδίου για το μέλλον, και από την άλλη μεριά η θεωρία δεν μπορούσε να αναπτυχθεί και να εξελιχθεί χωρίς τις κινηματικές και οργανωτικές μορφές που αποτελούσαν εκδηλώσεις της ταξικής συνείδησης. Κατά την ιστορική περίοδο ως την Επανάσταση τους 1917, την οργανωτική και πολιτική συγκρότηση της εργατικής τάξης συνόδευαν μια θεωρητική επεξεργασία και συζήτηση που αφορούσαν το χαρακτήρα και τους στόχους των εργατικών κινημάτων, τον χαρακτήρα των κομμάτων που τα εκπροσωπούσαν και τις στρατηγικές αυτών των κομμάτων. Επρόκειτο για μια περίοδο δημιουργική, όπου η ανυποχώρητη στράτευση και το ακούραστο θεωρητικό έργο του ίδιου του Μαρξ είχε δώσει τον πολιτικό και ηθικό τόνο.

Apprendre de l'expérience SYRIZA

1. Introduction

Le gouvernement de SYRIZA fut le premier gouvernement formé par un parti de gauche, en janvier 2015, à la suite de la crise de 2008, exprimant la volonté d'une alliance de fait de couches populaires et moyennes désirant résister aux politiques d'austérité imposées par les institutions européennes et le Fond Monétaire International (la Troika) dés 2010. Plusieurs facteurs on fait que ce parti a du accepter un compromis avec la Troika en juillet 2015, avant d'être réelu en septembre, acceptant de continuer les politiques d'austérité, et de gouverner en négotiant continuellement les politiques proposées par les institutions européennes, liées au service de la dette publique. Une dette que ces institutions avaient pris soin de transferer des banques privées aux états de l'eurozone, transformant une question de négotiation de l'état grec avec de banques privées en question politique européenne centrale.

Μετασχηματίζεται ο καπιταλισμός;

Η έκδοση στα ελληνικά των “Ρεαλιστικών Ουτοπιών” του Erik Olin Wright, προκάλεσε από διάφορες πλευρές το ενδιαφέρον του κοινού της Αριστεράς. Εγινε δεκτό αυτό το έργο από αρκετούς κυβερνητικούς παράγοντες ως μια ανάλυση που νομιμοποιεί κατά κάποιο τρόπο τις βασικές υποθέσεις της κυβερνητικής πολιτικής, οι οποίες εκ των πραγμάτων υιοθετούν ένα όραμα (και οχι αναγκαστικά μια προοπτική) που μπορεί να χαρακτηριστεί σοσιαλ-δημοκρατικό. Αφήνει όμως ανοιχτό και το ενδεχόμενο να υπάρξουν στρατηγικές μετασχηματισμών οι οποίες επιτρέπουν να ξεπεραστούν τα ορια ενός καπιταλιστικού θεσμικού πλαισίου. Πρόκειται για μια προσέγγιση η οποία έχει οπωσδήποτε ένα ιστορικό βάθος, αλλά δεν είναι ιδιαίτερα επίκαιρη αν θεωρήσουμε οτι η ιδέα ενός μετασχηματισμού με τη σταθεροποίηση ενός μοντέλου νέου καπιταλισμού, αναζωογονημένου χάρη στις κοινωνικές κινητοποιήσεις, χάρη ειδικότερα σε ένα νέο “ταξικό συμβιβασμό”, ανήκει στις “μη ρεαλιστικές ουτοπίες”. Η προοπτική μετασχηματισμών με ανατρεπτική κατάληξη θέτει, μετά από τις πρόσφατες εμπειρίες στην Ευρώπη και τη Λατινική Αμερική, νέα ερωτήματα που δεν απαντώνται αν αναφερθούν μόνο οι “κατάλληλες στρατηγικές διάμεσων μετασχηματισμών”, ή η υπέρβαση των καπιταλιστικών ορίων με “τη διαδικασία ενδυνάμωσης της κοινωνικής εξουσίας”.

Το μέλλον πέρα απο το 2019

Αξίζει να θυμηθούμε οτι η κυβέρνηση της Αριστεράς κληρονόμησε στην Ελλάδα μεγάλες στρεβλώσεις του παραγωγικού συστήματος. Τη διαχείριση των οικονομικών και αναπτυξιακών πολιτικών με ένα ανεπαρκές, σπάταλο και αναποτελεσματικό πελατειακό σύστημα, την αποδυνάμωση και αδρανοποίηση του χρηματοπιστωτικού συστήματος, και μια καμένη γή στον τομέα των υποδομών, που δεν περιορίζεται στην “τρύπα του Κούβελα”. Επρόκειτο και πρόκειται ακόμα για προβλήματα που για να αντιμετωπιστούν χρειάζεται χρόνος, τόλμη και εφευρετικότητα. Εχουν γίνει σημαντικά βήματα, χωρίς όμως να έχει ολοκληρωθεί μια διαδικασία πλήρους αντικατάστασης του παλαιού συστήματος.