Ταξινομώντας τα ερωτήματα για το μέλλον

Για την Αριστερά που πάλαιψε για να κερδίσει τις εκλογές και να σχηματίσει κυβέρνηση, η κατάσταση που χρειάστηκε να αντιμετωπίσει δεν ήταν ποτέ σαφώς διατυπωμένη, κι ούτε υπήρχε η περιγραφή του νέου καθεστώτος που θα επεδίωκε να εγκαθιδρύσει. Από την άλλη μεριά δεν υπήρχαν κινήματα που να έχουν διαμορφώσει ισχυρές νησίδες μιας νέας εναλλακτικής εξουσίας. Η Αριστερά εκφραζόταν με ένα σύνολο αιτημάτων και ένα σύνολο οραματικών στόχων.

Μετά τις εκλογές του Γενάρη 2015, δεν είχε μόνο να αντιμετωπίσει τις απαιτήσεις των δανειστών, αλλά και την ανάγκη διαχείρισης διαμορφωμένων πλαισίων άσκησης πολιτικής και της δημόσιας διοίκησης που τα υπηρετεί. Τον Ιούλιο του 2015 έγινε κατανοητό οτι δεν υπήρχε διαμορφωμένο σχέδιο για έξοδο από το Ευρώ, και οτι μια τέτοια επιλογή θα ήταν πολύ χειρότερη από τη συμφωνία για ένα 3ο Μνημόνιο.

Ο ΣΕΒ ως παράγοντας της κρίσης

Το πρόγραμμα του ΣΕΒ (Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών παλαιότερα, Συνδέσμου Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών τώρα) παραμένει αναλείωτο και μαχητικά νεοφιλελεύθερο: χαμηλοί μισθοί, χαμηλή φορολογία, μειωμένες επομένως δημόσιες και κοινωνικές δαπάνες, ιδιωτικοποίηση δημόσιων και κοινωνικών υπηρεσιών. Πρόκειται στην πραγματικότητα για το πρόγραμμα με το οποίο συγκρούστηκαν οι βιομήχανοι με την πρώτη κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, το οποίο επέβαλαν προοδευτικά αλλά σταθερά κατά την “εκσυγχρονιστική” περίοδο, και αποτέλεσε το πλαίσιο άσκησης βιομηχανικής πολιτικής που ευθύνεται για την υπερχρέωση και για τις καταστροφικές διαστάσεις της κρίσης μετά το 2009.

Η ευκαιρία της Κοινωνικής Οικονομίας

Η πολιτική του Υπουργείου Εργασίας για την ανάπτυξη της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας, αποτελεί μια σημαντική ευκαιρία για διαρθρωτικές παρεμβάσεις σχετικά με την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας. Πρώτη σημαντική παρέμβαση είναι η ανάπτυξη ενός τομέα της οικονομίας όπου δεν υπάρχουν ιεραρχικές και αυταρχικές σχέσεις εργασίας, αλλά οι εργαζόμενοι συμμετέχουν σε συλλογικού χαρακτήρα δομές, όπου ο καταμερισμός εργασίας και οι αμοιβές είναι ισότιμες και όλες οι αποφάσεις είναι προϊόν άμεσων δημοκρατικών διαδικασιών. Πρόκειται επομένως από έναν τομέα της οικονομίας που ξεπερνάει τις καπιταλιστικές σχέσεις, και διαμορφώνει έναν μετακαπιταλιστικό κόσμο της εργασίας, ο οποίος μπορεί να αποτελέσει έναν ισχυρό παράγοντα μεταβολής του συσχετισμού δυνάμεων προς όφελος των εργαζομένων συνολικά.